Waarvoor en hoe gebruik je een bovenfrees?
Een bovenfreesmachine kan een zeer handige tool zijn voor bepaalde houtbewerkings klussen.Â
In feite is een bovenfrees een roterende snijmachine, die op hoge snelheid kan snijden in je materiaal. Je gebruikt hem dus voornamelijk om profielen, inkepingen of groeven te maken in hout. Hiermee kun je bijvoorbeeld een saaier stuk hout transformeren naar een mooie decoratieve plank. Maar er zijn ook frezen voor de meest uiteenlopende materialen en toepassingen.
Wat voor soort klussen kun je uitvoeren met een bovenfrees?
Een bovenfrees gebruik je voornamelijk in je interieur en zou je bijvoorbeeld kunnen gebruiken om sierranden op een schilderijlijst te maken of gleuven in een zelfgemaakt kastje. Dit heeft voornamelijk esthetische voordelen.Â
Maar een bovenfrees kun je ook gebruiken om houtconstructies of verbindingen te maken. Met de juiste opzetstukken kun je zelfs losse delen hout met elkaar verbinden. Dit kan ontzettend handig zijn bij doe-het-zelf projectjes zoals een ladekast. Dit is echter geen gemakkelijke klus en vergt zeker wat behendigheid. Als je de kneepjes van de bovenfrees eenmaal door hebt, zul je zien dat het een erg handig gereedschap is.
Hoe werkt een bovenfrees?
Een bovenfrees gebruik je, zoals de naam als suggereert, van bovenaf op het materiaal. Je kan nauwkeurige inkepingen maken door de frees op het te bewerken materiaal te plaatsen en een diepte in te stellen. Je stuurt als het ware de frees die je aan de machine hebt bevestigd over je hout. Deze frees maakt een continue roterende beweging waardoor je een inkeping van bovenaf maakt.
Afhankelijk van wat voor inkeping je wilt maken kies je een juiste frees. Hier zijn veel verschillende soorten en maten in, en zijn dus onmisbare accessoires bij een bovenfreesmachine.
Veiligheid
Ook bij een bovenfrees is veiligheid de belangrijkste overweging. Bij het gebruik van een bovenfrees snijdt namelijk dit gereedschap met een onbeschermd en snel roterend mes. Een goede voorbereiding en op de hoogte zijn van veiligheidsvoorschriften zijn dus essentieel bij het gebruik van een bovenfrees!
Hoe stel je een bovenfrees in?
Alvorens je aan het echte frezen begint dien je eerst de machine goed in te stellen.
Begin met het uitkiezen van de juiste frees voor je werkstuk en draai deze zo diep mogelijk in de machine om hem stevig vast te zetten. Vervolgens moet je de freesmachine op “nul” instellen. Dit vergt even wat oefening maar als je het eenmaal door hebt is het vrij eenvoudig.
De freesmachine moet dus een referentie hebben om nul op in te stellen. Dit wordt de oppervlakte van je materiaal waar je in gaat frezen. Plaats de machine op een vlakke ondergrond en beweeg de frees rustig naar beneden totdat hij de ondergrond raakt. Nu moet je dit punt als nulpunt instellen. Dit doe je door de laagste stelbout van het aanslagblok ónder de aanslagtang te zetten.
Als je nu de aanslagtang ontgrendeld valt deze naar beneden op deze stelbout. Draai deze nog even goed aan en verschuif de diepteaanwijzer naar beneden om het nulpunt vast te leggen. Als je deze stappen doorlopen hebt weet je zeker dat het nulpunt juist is ingesteld en ben je klaar om te frezen.
Accessoires
Zoals gezegd zijn accesoires zeer belangrijk bij een bovenfreesmachine. Je kan door de juiste frezen te kiezen erg gevarieerde resultaten krijgen. Veel voorkomende frezen zijn de v-groef frees, vingerfrees, sponningfrees, zwaluwstaartfrees en de kopieerfrees. Naast frezen zijn er nog een aantal handige accessoires zoals een parallelgeleider en een cirkelgeleider. Met een parallelgeleider kun je kaarsrecht frezen parallel aan de plank. En zo kun je met een cirkelgeleider parallel frezen aan een rond oppervlak zoals een rond tafelblad.
